อย่าปล่อยให้ผู้สูงอายุขาดผู้ดูแล
อย่าปล่อยให้ผู้สูงอายุขาดผู้ดูแล
เรื่องโดย นพ.บรรลุ ศิริพาณิช
โดยวัฒนธรรมไทย ลูกต้องดูแลพ่อแม่ เป็นหน้าที่และความรับผิดชอบที่ต้องกระทำ ผู้ใดเพิกเฉยและละเลยหน้าที่รับผิดชอบนี้ ปล่อยให้พ่อแม่ขาดผู้ดูแล น่าจะเป็นผู้ที่สังคมควรตำหนิ
และในทางพุทธศาสนาถือว่าเป็นบาป เว้นเสียแต่จะมีความจำเป็นจริงๆ ไม่สามารถดูแลได้
นอกจากพ่อแม่แล้ว ญาติผู้ใหญ่ที่ขาดผู้ดูแลเอาใจใส่ บางครั้งท่านจำเป็นจะต้องมีบทบาทในการให้การดูแลด้วย
ภารกิจนี้เป็นเรื่องหนักและเป็นที่น่าเห็นใจ
ผู้สูงอายุบางคนมีความพิการด้วย ทำให้ช่วยตนเองลำบาก จึงเป็นเรื่องที่ผู้สูงอายุเองก็จะต้องพยายามช่วยตนเองให้ได้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้และเข้าใจในสถานการณ์นี้ด้วย
การดูแลผู้สูงอายุเป็นเรื่องของการเสียสละเหนื่อยทั้งกายและใจ สิ้นเปลืองทั้งเวลาและเงินทอง
บางครั้งถึงกับทำให้ภารกิจประจำต้องกระทบกระเทือนด้วย ดังนั้น ผู้ใดมีหน้าที่รับผิดชอบเรื่องนี้ ควรจะได้วางแผนกำหนดการต่างๆ ให้รอบคอบ
เป้าหมายการดูแลบริการผู้สูงอายุ
เราดูแลบริบาลผู้สูงอายุเพื่อให้ท่านอยู่ได้อย่างมีความสุข ได้รับบริการขั้นพื้นฐานและช่วยเหลือความพิการต่างๆ ในการทำกิจวัตรประจำวัน
บริการขั้นพื้นฐานประกอบด้วย
๑. ความอบอุ่นใจ
๒. อาหารที่เหมาะสม
๓. เสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่ม
๔. การดูแลสุขภาพอนามัยส่วนบุคคลที่ถูกต้อง
สำหรับผู้สูงอายุที่มีความพิการ ควรได้รับความช่วยเหลือในเรื่องการทำกิจวัตรประจำวัน ป้องกันอุบัติเหตุ ให้กำลังใจ และการดูแลให้ยาตามกำหนดเวลา โดยยึดหลักว่า ให้ผู้สูงอายุคงสภาพกิจวัตรประจำวันด้วยตัวเองให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้ ทั้งกิจวัตรด้านกายและจิตใจ
จำไว้ว่า ถ้าผู้สูงอายุเคลื่อนไหวไม่ได้จะเป็นอันตรายอย่างยิ่ง
เพราะจำทำให้ผู้สูงอายุต้องอยู่แต่ในบ้าน หรือนั่งอยู่แต่บนเก้าอี้ สุดท้าย นอนแซ่วอยู่แต่บนเตียงตลอดเวลา ซึ่งไม่เพียงแต่จะจำกัดความีชีวิตชีวาของผู้สูงอายุ แต่จะนำโรคแทรกมาสู่ผู้สูงอายุ ถ้าให้การเอาใจใส่เพียงแต่ทิ้งไว้บนเตียง ไม่กระตุ้นให้มีการเคลื่อนไหว จะทำให้สภาพร่างกายเสื่อมลงอย่างรวดเร็ว
แต่ถ้าให้การพยาบาลมากเกินไป ผู้สูงอายุจะคอยแต่รับการช่วยเหลือ ไม่พยายามช่วยตนเอง กินอาหารมาก แต่ไม่มีการออกกำลังกาย ท้ายสุดจะกลายเป็นคนอ้วน ข้อติดแข็ง
การดูแลพยาบาลที่สมดุลเป็นสิ่งที่ดีที่สุดที่ผู้ดูแลจะต้องสังเกต ศึกษา กระตุ้นเตือนให้ผู้สูงอายุ ช่วยเหลือตัวเองในสิ่งที่ทำได้
“ การดูแลพยาบาลที่สมดุลเป็นสิ่งที่ดีที่สุดที่ผู้ดูแลจะต้องสังเกต ”
“ เพราะอารมณ์และสุขภาพจิตที่ดีจะเป็นพื้นฐานของทุกสิ่งทุกอย่าง ”
ดูแลด้านกิจวัตรประจำวัน
ท่านสามารถจะช่วยผู้สูงอายุคงทำกิจวัตรประจำวันได้ โดย
●กระตุ้นเตือนให้ผู้สูงอายุช่วยเหลือตนเอง ทำอะไรให้แก่ตนเองให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้ แม้จะต้องออกแรงบ้าง
●ให้กำลังใจ เร่งเร้า ให้ผู้สูงอายุรับผิดชอบในงานง่ายๆ รอบๆบ้าน อันจะทำให้เขารู้สึกว่าตนเองมีคุณค่า
●ทำให้ผู้สูงอายุสนใจในเกมกีฬาง่ายๆ หรือ งานอดิเรก เพื่อให้สภาพร่างกายและจิตใจ อยู่ในสภาพที่ดีไม่ซึมเศร้า
●ช่วยให้เขาติดต่อสัมพันธุ์กับผู้อื่น กระตุ้นเร่งเร้าให้มีคนภายนอกมาเยี่ยมเยียน และจัดให้มีกิจกรรมนอกบ้านเป็นครั้งคราว
●ถ้าเป็นไปได้ ควรพาผู้สูงอายุออกไปเดินข้างนอกบ้านในระยะสั้นๆด้วยกัน หรือจัดให้มีการเดินทางไปข้างนอกบ้าง แทนการจำเจอยู่แต่ในบ้าน
สร้างจิตเป็นสุขมองโลกแง่ดี
หาทางทำให้จิตใจผู้สูงอายุเป็นสุขและมองโลกในแง่ดี
เพราะอารมณ์และสุขภาพจิตที่ดีจะเป็นพื้นฐานของทุกสิ่งทุกอย่าง ดังนั้น จง...
●พยายามทำให้ผู้สูงอายุรู้ศึกว่าเขาเป็นส่วนนึงของครอบครัว
●อย่าพยายามทำให้ผู้สูงอายุรู้สึกว่า เขาเป็นผู้ที่ทำให้ท่านต้องแบกภาระเหนื่อยยากหรือเป็นเหมือนกาฝากที่คอยแต่แกะกินท่านเท่านั้น
●กระตุ้นเร่งเร้าให้ผู้สูงอายุคงมีสัมพันธภาพกับเพื่อนฝูง และสนใจในสิ่งต่างๆ
●พยายามหลีกเลี่ยงอย่าให้ผู้สูงอายุรู้สึกโดดเดี่ยว เหงา เช่น ถ้าที่บ้านไม่มีใครเลย ก็ควรมีสัตว์เลี้ยง เช่น หมา แมว นก ให้ผู้สูงอายุดูแล จะเป็นสิ่งที่มีคุณค่า
การให้การดูแลผู้สูงอายุที่ช่วยตนเองไม่ได้ ไม่ได้หมายความว่า ทำอะไรที่เป็นเรื่องของเขาให้ทุกอย่าง แม้แต่การตัดสินใจ แต่ควรเป็นการช่วยในสิ่งที่จำเป็นเท่านั้น
วารสาร หมอชาวบ้าน ฉบับที่ 503 ปีที่ 42 มีนาคม 2564
30 July 2564
By STY/Lib
Views, 1164