‘หัวเราะ’ ทำให้มีความสุขจริงเหรอ

เรามักจะได้ยินนักจิตวิทยา นักสร้างแรงบันดาลใจ หรือแม้แต่เพื่อนฝูง พูดเสมอว่า ตื่นเช้าขึ้นมาให้ยิ้มที่หน้ากระจกเพื่อเพิ่มพลังชีวิตให้กับตัวเอง หรือหัวเราะให้ได้ทุกวัน เพราะช่วยทำให้อายุยืน

น่าสนใจเรื่องของการหัวเราะนะคะ เพราะถ้าเรามาพิจารณาให้ลึกลงไปอีกสักหน่อย จะพบว่าบางครั้งเราไม่ได้หัวเราะเพราะมีความสุขเสมอไป จริงๆ แล้วมันเป็นปฏิกิริยาโต้ตอบที่เกิดขึ้นได้ทั้งกับสถานการณ์ที่ยอดเยี่ยมที่สุดในชีวิต ไปจนถึงสถานการณ์ย่ำแย่ที่สุดในชีวิตเลยก็ว่าได้

หัวเราะสร้างบรรยากาศ

ขอเรียกการหัวเราะประเภทไม่ได้เกิดจากความทุกข์ตรมว่า เป็นการหัวเราะเชิงบวกแล้วกันนะคะ หลายครั้งที่เราหัวเราะเพื่อสร้างมิตรภาพ เชื่อมความสัมพันธ์ เพื่อธุรกิจ และการเข้าสังคม หลายครั้งที่เราหัวเราะในสิ่งที่เราไม่ได้คิดว่ามันขำขนาดนั้นด้วยซ้ำ แล้วเคยมั้ยคะ บางทีไม่รู้ว่าผู้พูดพูดว่าอะไรด้วยซ้ำ แต่บังเอิญคนทั้งโต๊ะหัวเราะ เราจึงต้องหัวเราะตามแบบงงๆ ไปด้วย การหัวเราะแบบนี้เกิดจากการสั่งงานของสมอง ตรงมาที่ปฏิกิริยาตอบรับ โดยไม่ได้ผ่านการประมวลผลเลยด้วยซ้ำ ถ้าถามว่าเรามีความสุขจากการหัวเราะแบบนี้รึเปล่า จริงๆ คือเสียงหัวเราะช่วยให้บรรยากาศครื้นเครง เราจึงได้รับความสุข ไม่ใช่จากเรื่องที่ขำ แต่จากบรรยากาศนั้นต่างหาก

ใครหัวเราะก่อนใคร

มีนักวิจัยเสียงหัวเราะเคยเก็บสถิติอย่างจริงจังเกี่ยวกับการหัวเราะ ด้วยการเฝ้าสังเกตคนตามสถานที่ต่างๆ ว่าการหัวเราะให้แต่ละครั้งเกิดขึ้นจากอะไรได้บ้าง แล้วก็พบว่า 80% ของการหัวเราะไม่ได้เกิดจากเรื่องตลก แต่กลับเกิดจากการทักทายทั่วไป ‘อ้าว เป็นไง’ ‘ไปไหนมา’ ส่วนการหัวเราะในแต่ละครั้งนั้นให้เดาว่าส่วนใหญ่แล้วผู้พูดหรือผู้ฟังใครเป็นคนเริ่มหัวเราะก่อน ติ๊กต่อก.. ติ๊กต่อก.. คำตอบคือผู้พูดค่ะ หลังจากพูดจะหัวเราะเอง ส่วนผู้ฟังก็จะหัวเราะตาม แปลกดีมั้ยคะ นอกจากนั้นก็อยู่ที่คู่หรือกลุ่มผู้สนทนาคือใคร ถ้าเป็นคนที่มีระดับเท่าๆ กัน คนที่หัวเราะก่อนมักเป็นผู้พูด แต่ถ้าอยู่กับหัวหน้าหรือคนที่เป็นผู้ใหญ่กว่า ส่วนใหญ่ผู้ฟังจะเป็นคนหัวเราะก่อน ลองไปสังเกตกันดูนะคะ

หัวเราะไม่สร้างสรรค์

ถ้าดูละครไทยบ่อยๆ ฉากที่เห็นประจำคือตัวร้ายที่หัวเราะอย่างเป็นบ้าเป็นหลังในสถานการณ์และสถานที่ต่างๆ ที่ยกตัวอย่างนี้เพราะมันชัดเจนที่สุดของการหัวเราะเพื่อแสดงความก้าวร้าว ปลดปล่อยความรู้สึกลบ หรือเรียกว่าหัวเราะเยาะเย้ย การหัวเราะลักษณะนี้เกิดขึ้นจากความรู้สึกดูถูก หรือประชดประชัน ไม่ได้นำไปสู่ความสุขอย่างที่ทฤษฎีการหัวเราะบอกไว้เลย เผลอๆ คนหัวเราะจะอายุสั้นกว่าเดิมด้วยซ้ำจากความรู้สึกเก็บกด หรืออยากแก้แค้น

การหัวเราะอีกแบบคือหัวเราะเกิดจากความทุกข์ตรม หัวเราะกับความผิดหวังของตัวเอง หัวเราะทั้งที่มีน้ำตาอาบแก้ม เป็นการหัวเราะออกมาจากความเศร้าที่มันล้น อย่างที่ชอบพูดกันว่า หัวเราะให้กับตัวเอง หัวเราะให้กับความผิดหวังและล้มเหลว แต่ก็อีกล่ะค่ะ การหัวเราะแบบนี้อย่างน้อยก็ยังมีข้อดีในการช่วยให้ผ่อนคลายมากขึ้น หรือช่วยทำให้เข้มแข็งเร็วขึ้นก็ได้

หลักสำคัญอยู่ที่สุขภาพจิตดี

พูดมาถึงตรงนี้เราจะเห็นเลยใช่มั้ยคะ ว่าแท้จริงแล้วการหัวเราะมีความซับซ้อน มันเป็นเรื่องใหญ่เรื่องหนึ่งที่เป็นธรรมชาติของชีวิตมนุษย์ และที่เขาว่ากันว่า หัวเราะช่วยให้มีชีวิตที่ยืนยาวขึ้น แท้ที่จริงแล้วมันจะยืนยาวขึ้นเพราะ “สุขภาพจิตที่ดี” ต่างหากล่ะคะ การคิดดี รับพลังงานดีๆ เลี่ยงที่จะรับรู้เรื่องที่จะทำให้จิตใจหม่นหมอง หรือแม้แต่การออกกำลังกาย ได้มีสมาธิหมกมุ่นกับการทำสิ่งที่ชอบ หรือแม้แต่การจิบไวน์สังสรรค์กับเพื่อนฝูงที่สนิทสนม คุณไม่จำเป็นต้องหัวเราะก็ได้ค่ะ เพียงทำให้สุขภาพจิตดี อันนี้ต่างหากล่ะคะที่เป็นยาอายุวัฒนะ

เพราะฉะนั้นคนที่คิดว่าตัวเองเป็นคนหัวเราะยาก หรือชอบเก็บตัว ก็ไม่ต้องพยายามฝืนกดดันตัวเองไปนะคะ แค่ฝึกทำให้ตัวเองมีสุขภาพจิตที่ดีให้ได้ในทุกๆ วัน ก็สุขได้แล้วค่ะ.

29 September 2563

ที่มา ไทยรัฐ

Posted By Nitayaporn/thongpet/kanchana/Maneewan

Views, 2310